Corona in de Stad

Hoe ziet het dagritme eruit van Lizzy, een Amsterdams meisje van vijf, wanneer de scholen zijn gesloten? Hoe plannen de ouders het thuisonderwijs en hoe pakt dat uit?

Woensdag 29 april, 9.20 uur
We maken een rondje door de buurt. Aangenaam om deze zonnige dag met wat lichaamsbeweging te beginnen. Lizzy op de stoep met haar step, ik daarnaast met mijn fiets op de weg. Thuis kan Sara haar matje uitrollen om via Youtube een pilatesles te volgen.

Onderweg maken we een kleine tussenstop. We houden stil bij het hek van Molen De Otter aan de Gillis van Lederberchstraat. Als erfgoedspecialist wil ik natuurlijk graag weten wat er op het tekstbord valt te lezen over deze markante houtzaagmolen uit 1631, die sinds kort weer draait. De tekst blijkt een kopie te zijn van het artikel uit Het Parool van 18 januari jl., dat ik al ken. Dus we kunnen wel weer verder. Maar de tussenstop is een goed moment om Lizzy wat uit te leggen over molens, waarbij ik niet eens denk aan de symbolische waarde voor ons ‘nuchtere’ volkje. Het is een leuk lesmomentje dat ons zomaar toevalt. Maar dan…

“Ga naar school!”, horen we achter ons roepen. De kreet van een voorbijrazende fietser die ons bij het hek ziet staan. Het duurt een seconde of twee voordat de inhoud tot me doordringt. “Ga naar school…!” – Hè? “Was dat voor ons bedoeld?”, vraag ik me af… Ja, voor wie anders? Er is verder niemand in de buurt. De man, die in de zestig zal zijn, zie ik alweer in de verte verdwijnen. Het voelt raar. Al snel denk ik het kunnen plaatsen.

Al dagen kom ik allerlei gefrustreerde mensen tegen, vooral bij het boodschappen doen. Het onbehagen dat voortvloeit uit de ingewikkelde anderhalvemeterregel in de supermarkt zijn ook mij niet vreemd. Maar de reden voor de uitroep van deze meneer lijkt mij toch een andere. Ik probeer me dus maar in hem te verplaatsen en kan me van alles voorstellen bij wat hem dwars zit. Het houdt me nog lang bezig. Later die dag zal ik tot een andere mogelijke verklaring komen: humor! De emotionele valkuil waar de ware Amsterdammer me wel vaker in heeft doen belanden. Maar dat is het: humor kan helpen, ook deze oudere, om door deze moeilijke tijd te fietsen!

Na de confrontatie terug richting huis. Het dagschema geeft aan dat het tijd is voor mij om weer naar mijn thuiswerkplek op zolder te gaan en voor Sara om een portie thuisles te geven aan onze dochter. Die taak neemt zij meestentijds op zich.

Zondag 15 maart 2020, 17.55 uur
“School gaat dicht” – het onderwerp bovenaan de e-mail die het leven van ouders van schoolgaande kinderen op zijn kop zet. De Dr. Rijk Kramerschool gaat voor minimaal drie weken op slot. De juffen van groepen 1 en 2 zullen de komende tijd per e-mail opdrachten verstrekken voor het thuisonderwijs aan de kinderen.

Hoewel het voor mijn vriendin Sara en mij een minder grote belasting is dan voor veel tweeverdieners, alleenstaande ouders en werkloze zzp-ers, is het toch fijn dat de juf ook een mooi voorbeeld aandraagt voor een dagritmerooster. Regelmaat is belangrijk, maar wij kiezen toch voor andere opzet voor het rooster. Om zoveel mogelijk sleur te vermijden bedenken we een soort slinger: aan de muur spannen we een touwtje waaraan met knijpers losse kaartjes hangen met verschillende dagonderdelen. Daarmee kan Lizzy elke ochtend zelf haar dagindeling bepalen – in goed overleg met haar ouders natuurlijk.

Overigens hangen we in de loop der tijd aan de slinger ook leuke ansichtkaartjes op, die we van lieve mensen ontvangen én enkele mooie tekeningen van Lizzy.

Vrijdag 20 maart, 8:23 uur
Ik ga de kaartjes aan de slinger van deze dag eens langs.

Kaartje 1: Opstarten
Opstaan, ontbijten, kattenbak verschonen, aankleden. Niets bijzonders eigenlijk – dat alles deden we voor de corona ook al.

Kaartje 2: Samen spelletjes spelen
Een groot voordeel van de lockdown. Je kunt gewoon voor dingen kiezen die je leuk vindt.

Kaartje 3: Fruithapje
Zo rond 10.00 uur is het op school de gewoonte om wat fruit te eten. Dat houden we er nu steeds in. En dat moet ik na de crisis ook maar doen, zodra ik weer naar mijn werk mag. Een gezonde gewoonte.

Waar we geen kaartje voor hebben gemaakt (hoewel we dat steeds voornemen): de Zoombijeenkomst met de klasgenootjes, elke vrijdag om 10.00 uur. Er wordt altijd weer enorm naar uitgekeken. Gezien de aandachts-spanne nooit langer dan een kwartier. Van gesprekken kun je bij vier- en vijfjarigen ook niet spreken. Er worden vooral knuffels en poppen getoond, er wordt naar elkaar geroepen en gezwaaid, gelachen en gekke bekken getrokken. Genieten.

Kaartje 4: Schooltaakje(s)
De juffen van de kleutergroepen stuurden allerlei mooie werkjes toe: dansen op liedjes die de godganse dag door je hoofd blijven spoken (“Banááán, bana-haan, eigenlijk te krom om te staan…”), kleurplaten, knutselen, dingen zoeken in de natuur, en educatieve online-spelletjes voor de allereerste taal- en reken-oefeningetjes. Dochterlief leert ook voor het eerst om te gaan met de iPad: genoeg apps om kleurplaten mee in te kleuren of oefeningen mee te doen. De zgn. 21st-century skills – ook zij moet eraan geloven.

Kaartje 5: Vrij spelen (buiten)
Vrij spelen: zo essentieel! Niet alleen voor kind, want geen ouder kan de hele dag ‘aan’ staan. Voor mijzelf een goed moment om los te komen van mijn werk op zolder. Gelukkig is het lente – we moeten er niet aan denken dat we zo’n crisis in de winter krijgen. Fijn met Lizzy naar het Van Beuningenplein, de vaste speelplek bij ons om de hoek, waar zij kan ravotten met vriendjes en vriendinnetjes.

Zoals gezegd, soms beginnen we een zonnige dag met een rondje door de buurt. De stille straten van de lockdown bieden de uitgelezen kans om Lizzy op de weg te leren fietsen. Haar school, hoewel gesloten, is dan een ideaal richtpunt.

Kaartje 6: Vrij spelen (in huis)
Een goed moment voor Lizzy om bijv. in gesprek te gaan haar barbie- en andere poppen.

Kaartje 7: Lunchen
Niets is zo fijn als op ons zonnige balkon van een paar rijk belegde boterhammen te genieten. Een heerlijke luxe.

Kaartje 8: Snoepje
Tijd om een snoepje te kiezen uit de ‘schatkist’ – op woensdag twee! Op mooie dagen wordt er een ijsje gehaald natuurlijk.

Kaartje 9: Schooltaakje(s)
De middagsessie. Wanneer bepaalde taken niet bevallen, te moeilijk of te makkelijk zijn, kunnen we weer eens de bekende Loco-doos met opdrachtkaarten tevoorschijn, die Sara bij de kringloop vond. De onverbeterlijke Loco, die ik nog wel van mijn eigen schooltijd herinner en die tegenwoordig nog steeds succes heeft.

Kaartje 10: Tv kijken
Genoeg zo. De totale ontspanning, rond een uur of vier. Sara gaat puzzelen, ik lees een boek of doe een dutje.

Kaartje 11: Avondeten
Net als iedereen, altijd.

Kaartje 12: Voorlezen, stoeien, naar bed
Niet per se in die volgorde. Alle rituelen die iedereen ook wel kent.

Een paar kaartjes zijn die vrijdag blijkbaar niet in gebruik, o.a.:
Reservekaartje: huisklusje
Stofzuigen, afwassen, pannenkoeken bakken – Lizzy helpt gelukkig graag mee, af en toe.

Dinsdag 11 mei, 8.15 uur
Vanaf maandag 10 mei – na bijna twee maanden – mogen de kinderen (van de basisscholen) voorzichtig weer naar school. Naar aanleiding van allerlei onderzoeken heeft het RIVM goede redenen te denken dat kinderen geen grote virusverspreiders zijn.

Lizzy’s klas is in tweeën gesplitst. Het ene deel mag op de maan- en donderdagen naar school, Lizzy op dins- en vrijdagen. Haar geliefde twee juffen zullen er helaas niet zijn, aangezien zij gezinsleden hebben die tot de risicogroep behoren. Ze willen besmetting voorkomen. Heel jammer, maar zo begrijpelijk. Gelukkig vindt Lizzy de vervangjuffen ook heel lief. Ze gaat vandaag dan ook huppelend de school weer tegemoet. Na zo lang wachten, eindelijk weer! – De al of niet thuiswerkende ouders staan dan stiekem ook te huppelen van opluchting.

door Maarten Jansen