Corona in de Stad

Zomer 2021 – Praktijken van huisartsen zijn overbelast. Amsterdamse huisartsenposten krijgen vijftig procent meer telefoontjes dan normaal in deze tijd, aldus Katinka Prince, voorzitter van de Amsterdamse Huisartsenalliantie.

TEKST Robin Uitham BEELD Sandra Hoogeboom

“Huisartsen krijgen overdag, en op het spoednummer in de avond en weekenden zoveel telefoontjes, waarvan een deel onnodig, dat we bang zijn dat mensen die echt moeten bellen, daardoor misschien ophangen.”

De gewone zorg heeft door corona het afgelopen jaar onder druk gestaan, zegt ze. “Het verschilt van praktijk tot praktijk. Maar reguliere zorg zoals bijvoorbeeld het meten van de bloeddruk, is onder druk gekomen. We hopen dat patiënten wel hebben gebeld om een afspraak te maken als dat nodig was. Dat weten we niet. Dus de schade moeten we deels nog gaan zien. Ik denk dat de mondige patiënt die ‘gezondheidsvaardigheden’ heeft, harder aan de bel trekt bij de huisarts dan iemand die niet goed weet of hij moet komen en dat normaal met de huisarts overlegt, en de afgelopen tijd daarvan werd afgehouden door de corona-maatregelen.” De drempel om naar de huisarts te gaan speelt meer in kwetsbare wijken, beaamt ze.

Zien de huisartsen nu de corona-maatregelen zijn versoepeld, weer meer patiënten met reguliere klachten?

“We hebben een enorme achterstand. Ik hoop dat we de mensen voor wie het echt noodzaak was om te komen, wel hebben gezien. En ook dat mensen de vaardigheden hadden om bijvoorbeeld met hulp van internet op te zoeken wanneer je naar de huisarts moet. Maar dat blijkt de laatste weken het tegendeel te zijn, want we krijgen nog steeds veel vragen over de vaccinatie, over de corona-app, dat de datum niet klopt, hoe je aan een paspoort komt, dergelijke vragen. Mensen willen op vakantie, dus daarover krijgen we vragen, maar we krijgen ook heel simpele gezondheidsvragen. Die vragen hebben we weleens verzameld. ‘Ik sta in de supermarkt, wat moet ik eten’. ‘Dat is geen vraag voor de huisarts’. “Jawel, want ik moet gezond leven’. De patiënt heeft die vraag oprecht, maar belast daarmee wel de telefoonlijn.”

Zou een apart gemeente-telefoonnummer voor algemene gezondheids- en corona gerelateerde vragen een oplossing zijn?

“Misschien. Het lastige is dat het niet een bepaald soort vragen zijn. Veel vragen gaan over corona waar de ggd geen antwoord op heeft, en de huisarts ook niet. Omdat mensen door de bomen het bos niet meer zien, bellen ze toch maar de huisarts, want dat is een vertrouwenspersoon van huis uit: ik probeer het bij jullie, zeggen ze dan. Wij willen graag dat iedereen blijft bellen als er iets is, want we willen niet dat mensen te laat aan de bel trekken. Maar probeer wel zelf in te schatten wanneer dat nodig is, en dat kan best ingewikkeld zijn.”

“Huisartsen hebben een jaar lang wekelijks, zo niet dagelijks moeten schakelen tussen beleidszaken en praktijk: patiënten afbellen, minder fysiek contact, rekening houden met beperkte capaciteit ziekenhuizen, annuleren van niet nodige afspraken, daarna weer opschalen. Ondertussen hopen dat je iedereen die echt zorg nodig heeft kunt helpen, en dat niemand tussen wal en schip valt. Onze laatste opdracht is jongeren tussen 12 en 17 uit het praktijk-bestand te identificeren voor vaccinatie, maar normaal vaccineren we jongeren tussen 12 en 17 niet, dus die haal ik niet met een druk op de knop uit het systeem. Huisartsen hebben dus extra klussen gekregen, die doen we graag, maar het is ook een extra belasting voor de gewone zorg, want als je als je aan het vaccineren bent kunt je geen patiënten zien. De zorg staat dus onder druk. En extra inzet van waarnemers en assistentes? Er zijn te weinig praktijkondersteuners, er is nu bijna niet aan een waarnemer te komen.”

door Robin Uitham - MUG Magazine

Dit artikel is onderdeel van de zaal ’21 maanden armoede’ van MUG Magazine. MUG is gratis te krijgen op 300 plekken in de stad, waaronder supermarkten en bibliotheken, en bevat tips en informatie over werk en inkomen, armoedebestrijding en schuldhulp.