Corona in de Stad

In Amsterdam Zuidoost, een stadsdeel dat een ingrijpende transformatie doormaakt, bieden de leegte en stilte van corona juist kansen voor het lokale, zoals Bijlmerbox en Filter en de affiches van #StaySafeStaySane. Lees de blog van Pop-Up City.

In het gebied ArenAPoort staat een grootschalige transformatie op stapel om het centrum van Amsterdam Zuidoost te verbeteren. Onder de noemer 11United zijn wij – WeTheCity, Pop-Up City, Vinger.nl, Real Fake Shoes en Abi Kanu – er als aanjager actief. Wat doet corona met dit deel van de stad?

De ene kant van station Bijlmer-ArenA kent een grootschalig entertainment programma met de Ziggo Dome, de Johan Cruijff ArenA en AFAS Live. Aan de andere kant van het spoor liggen winkelcentrum Amsterdamse Poort en de Bijlmer. Het zijn twee gescheiden werelden. Verbinden – vooral cultureel – is hier de belangrijkste opgave. Daarom zetten wij in op lokaal eigenaarschap.

Tijdens de lockdown verdween plotseling het gros van activiteit in het gebied, waaronder het EK voetbal. Dan is het ineens de vraag hoe je in een gebied zonder mensen toch een programma kunt maken dat verbindt en interactie stimuleert. Een aantal tijdelijke corona-initiatieven in dit gebied laten zien dat leegte ook ruimte biedt.

Stay Sane, Stay Safe posters

Een goed voorbeeld is de bewegende projectie van de internationale actie Stay Sane, Stay Safe (SSSS) die tot 1 juni op de gevels van de Ziggo Dome te zien was. SSSS is een posterplatform dat is opgezet door Studio Lennarts & de Bruijn en Overdeschreef. Het doel van dit platform is om hoopvolle en liefdevolle berichten te delen in tijden van COVID-19. De website is snel gegroeid tot een online tentoonstelling van meer dan tweeduizend posters van ontwerpers uit meer dan 85 landen.

Opname van een podcast in de popup winkel van Bijlmerbox

Het immens grote scherm van de Ziggo Dome van in totaal 400 bij 27 meter is een van de weinige plekken in het gebied die nog te programmeren is in deze periode. Ontwerpers uit Amsterdam Zuidoost zijn gevraagd om ook een poster te ontwerpen voor de SSSS collectie. Een selectie van de posters (lokaal en internationaal) werd twee weken lang geprojecteerd op alle vier de gevels van de Ziggo Dome. Waar normaal optredens van internationale artiesten worden aangekondigd, konden nu lokale ontwerpers hun werk hier terugvinden.

Bijlmerbox pick-up store

Een ander voorbeeld is de Bijlmerbox die in een samenwerking tussen Grow 2 Inspire, 11United en HOBU is opgezet. De Bijlmerbox is een verzameling van bijzondere Bijlmer-Made producten die niet alleen in een moeilijke tijd lokale ondernemers aan omzet helpt, maar ook de verhalen achter de producten vertelt waar de Bijlmer trots op is. Om de Bijlmerbox af te halen is in het hart van de Amsterdamse Poort een tijdelijke pick-up store geopend waar naast de Bijlmerbox ook geprinte posters van de Stay Sane, Stay Safe campagne kunnen worden opgehaald. Dit is een stap om lokale ondernemers een plek te geven in het winkelcentrum, dat verder wordt gedomineerd door ketens.

Op 1 juni opende in de Amsterdamse Poort ook FILTER – een atelier shop voor mondkapjes gemaakt door makers uit Zuidoost. De shop wordt gerund door Jekkah, een modelabel voor ‘African inspired streetwear’ en is tevens een atelier waar op maat gemaakte mondkapjes ter plekke worden genaaid.

Placemaking in coronatijd

In een langdurige, grootschalige en formele gebiedstransformatie – en al helemaal in tijden van crisis als deze – is de inbreng van lokale creativiteit, ondernemerschap en talent de sleutel om een gebied eigenheid en identiteit te geven. Dit zorgt ervoor dat niet alleen gemeente en ontwikkelaars over de invulling van een gebied gaan. De strategie van placemaking in ArenAPoort richt zich grotendeels op het aanzwengelen van lokaal eigenaarschap. Door de coronacrisis zijn een aantal initiatieven in rook opgegaan, maar ontstaan ook weer nieuwe ruimtes en podia om dit te doen.

11United is een samenwerking van WeTheCity, Pop-Up City, Vinger.nl, Real Fake Shoes en Abi Kanu om in opdracht van gemeente Amsterdam nieuwe energie in het ArenAPoort gebied te blazen. Foto’s en video: Coco Olakunle. Posters: Stay Sane Stay Safe (meerdere ontwerpers)

door Joop de Boer en Jorne Visser