Corona in de Stad

Januari 2021 – Actiegroep De Noordas in Amsterdam-Noord strijdt voor betaalbare huren. Steeds meer Noorderlingen hebben moeite de eindjes aan elkaar te knopen en voelen zich bedreigd door de instroom van kapitaalkrachtige kopers. Astrid Linneweever-Klok van De Noordas: “Sociale huurders worden weg gepromoveerd naar Purmerend.” 

TEKST Marcel Schor BEELD Willeke Duijvekam

Amsterdam-Noord zit in de lift door een toename van luxe appartementen en hippe winkels, maar tegelijkertijd groeit de tegenstelling tussen rijk en arm. De arme onderkant heeft steeds meer moeite met rondkomen. Degenen die daartoe behoren, wonen veelal in kleine en verouderde woningen in de zogenoemde tuindorpen, die voor de oorlog zijn gebouwd voor de havenarbeiders en om de overbevolkte volkswijken in de binnenstad te ontlasten. Deze mensen vrezen de jaarlijkse huurverhoging en dat de woningcorporatie vroeg of laat de buurt gaat renoveren en dat daarna de huur flink omhoog gaat.

“Veel mensen in een sociale huurwoning worden weg gerenoveerd naar Purmerend, Zaandam of Zuidoost”, zegt Astrid Linneweever-Klok (50). Ze is een geboren en getogen Noorderling, woont in Floradorp en kwam door een nare ziekte in de ziektewet. Astrid ziet om haar heen dat woningen worden opgeknapt om daarna voor een flink bedrag te worden verkocht of tegen een hoge huur in de vrije sector worden aangeboden.

Astrid heeft haar woning niet laten renoveren. “Ik betaal daardoor een redelijke prijs van €370,- per maand voor een driekamerwoning van 54 vierkante meter. Als ik opnieuw een vergelijkbare woning in deze buurt zou willen huren, dan betaal ik het dubbele. Ik spreek mensen die zestig procent van hun inkomen aan wonen besteden, terwijl dertig procent de norm is. Ik ken iemand die zelfs op honderd procent zit. Ze heeft geen recht op de voedselbank omdat haar inkomen te hoog is”, zegt Astrid. “Als ik mijn woning wel had laten renoveren, zou ik met een hoge huur zitten en had ik misschien mijn zoon het huis uit moeten zetten. Doordat ik in de ziektewet zit en mijn zoon thuis woont en werkt, heb ik geen recht op huurtoeslag. Ik vind dat je van jonge mensen die net beginnen met werken, niet kan verlangen dat ze meebetalen.”

Betaalbare huren

Astrid is lid van De Noordas, een actiegroep van circa twintig Noorderlingen, die opkomen voor mensen die ‘kopzorgen hebben door geldzorgen’ en strijden voor betaalbare huren. “Alle leden weten uit eigen ervaring hoe het is om op het minimum rond te komen. We kwamen tot de conclusie dat we ons moeten richten op het recht op betaalbaar wonen, want de huur is de grootste hap uit je inkomen.”, vertelt Astrid. “Veel mensen betalen veel voor hun huurwoning, terwijl het zomaar kan gebeuren dat je door ziekte, scheiding of ontslag je vaste lasten niet meer kunt betalen. Je komt in de schulden en pas na zeven of acht jaar in de schuldsanering. Er kan dan een situatie ontstaan dat je noodgedwongen duur woont omdat je niets goedkopers kunt vinden. We vinden dat er meer betaalbare sociale huurwoningen moeten komen.”

De Noordas wil daarom dat de verkoop van sociale huurwoningen drastisch omlaag gaat. “De prijzen voor een sociale huurwoning rijzen de pan uit. Voor een eenvoudige rijtjeswoning met een tuintje voor en achter wordt tot wel zeven ton betaald. Dat is die woning gewoon niet waard. Laten we verder stoppen met nog meer hipstertenten in de buurt, plekken waar voor oud-Noorderlingen veel te hoge prijzen voor een kop koffie of een biertje worden gerekend. Nog meer koopwoningen en hippe winkels betekent dat de waarde van huizen verder omhoog gaat en dus ook de huren.”

Zorgzaamheid

Door die hoge huren zijn al veel oud-Noordelingen naar elders verhuisd. “Met hun vertrek gaat het saamhorigheidsgevoel in de buurt verloren, terwijl Noord daar juist om bekend staat.”

In die tuindorpen heerst een dorpse mentaliteit waarbij mensen elkaar kennen en op straat groeten en op de koffie gaan, maar met de komst van de nieuwe-noordelingen is dat aan het veranderen. “Mensen voelen zich niet meer thuis in hun eigen wijk. Die yuppen en hipsters stellen zich vaak niet eens voor wanneer ze hier komen wonen en kijken je gek aan als je goedemiddag zegt. Ze zijn gewend dat ze hun buren niet kennen. Als ik boodschappen doe, trek ik er tijd voor uit, want ik weet dat ik bekenden tegenkom. Het zou jammer zijn als dit soort contacten verloren gaat. Je ziet al dat de onderlinge zorgzaamheid langzaam aan het verdwijnen is. We zijn in Noord gewend om je buren te helpen als die iets mankeren. Je houdt elkaar in de gaten. Ik ben ziek geweest en was blij dat de buren mijn hond uitlieten en de boodschappen deden. Ik zou tegen al die hipsters en yuppen willen zeggen: ga een inburgeringscursus volgen.”

Andere cultuur

Onderdeel van die cursus zou omgaan met honden moeten zijn. “Ze lijken niet veel met honden te hebben. Als mijn hond tijdens het uitlaten snuffelt langs de huizen en te dichtbij komt, gaat er een raam open en krijg ik te horen: ‘kun je dat bij jezelf voor de deur doen?’. Ze hangen illegaal bordjes op bij bomen waarop staat dat je hier geen honden mag uitlaten. Alsof mij nooit is geleerd dat je je hond in de goot laat poepen”, vertelt Astrid. “Met de komst van die yuppen en hipsters ligt het groen er strak en netjes bij. Ze hebben blijkbaar goede contacten bij de gemeente. Vroeger was er een beetje wildgroei en dat had zo zijn charme.”

Met de komst van die nieuwe Noordelingen wordt her en der de buurt aangepakt. “Bij de Johan van Hasseltkade zaten daklozen gratis in oude bootjes. Ze moesten weg vanwege de plannen voor een duurzame drijvende wijk. Stel je voor, je rijdt langs die kade met je bakfiets en ziet al die wrakkige bootjes. Dat is toch geen gezicht. Ik kende een paar van die daklozen, arme mensen die ineens met hun bootje moesten vertrekken. Ze konden geen kant op omdat ze niet verslaafd zijn en geen psychiatrische problemen hebben en daardoor niet op hulp van de gemeente hoeven te rekenen.”

Onderdeel van de strijd van De Noordas is dat een inkomensval iedereen kan overkomen. “Ook mensen met een koopwoning of in de vrije sector. Armoede kun je voorkomen met betaalbare huren. Met het oog op de verkiezingen in maart gaan we een pamflet maken om achter het raam te hangen, in de hoop dat mensen gaan nadenken op welke partij ze straks het beste kunnen gaan stemmen.”

door Marcel Schor - MUG Magazine

Dit artikel is onderdeel van de zaal ’21 maanden armoede’ van MUG Magazine. MUG is gratis te krijgen op 300 plekken in de stad, waaronder supermarkten en bibliotheken, en bevat tips en informatie over werk en inkomen, armoedebestrijding en schuldhulp.